Radyo Trafik’te Uzmanlar Yayında programına konuk olan Yol Emniyeti Uzmanı Mert İntepe güvenli sürüş ve yol emniyeti konularında önemli bilgiler vererek İstanbullu sürücülerin sorularını yanıtladı.

İntepe’nin anlattıkları ve cevapladıklarından satır başları şöyle:

GÜVENLİ SÜRÜŞ NEDİR?

-Biz zincirin ilk halkasında babamızdan ya da bir tanıdığımızdan araba sürmeyi öğreniyoruz. Sonra ehliyet alıyoruz. Benim annemin de ehliyeti var ama hiç araba kullanmamış. Ama trafikte araba kullanmaya yetkisi var mı? Var. Bugün trafiğe çıksa araba kullanamaz ama. Şimdi biz güvenli sürüş olarak şunu öğretiyoruz: Ergonomi sorunu olmayan, tecrübeyi bitirmiş, artık trafikte akışkanlığı riske etmeyen her sürücüye kullandığı arabayla, zemin şartlarıyla ya da lastiği ile ilgili fren yapmayı öğretiyoruz. Bu trafikte kazaya karışmadan iki nokta arasında seyahat etmek istiyorsunuz. Bir, doğru fren yapmayı bilmelisiniz. Zemin şartlarınızı önemsemelisiniz. Ve doğru lastiği kullanmalısınız. Bunun hepsine biz güvenli sürüş diyoruz.”

YOLCULUK ÖNCESİ KONTROL EDİLECEKLER LİSTESİ

-Binmeden evvel arabanın etrafında 360 derece dönüyoruz. Lastik ve göz kontrolü yaptık. Yağ kaçağı var mı? Bunu görmelisiniz. O yüzden arabaya binmeden bir kontrol yapmalısınız. Bagajınızda da 3 kırmızı olmalı. Yangın söndürücü, reflektör ve ilk yardım çantası. Bu kanunen de olmak zorunda. Bunları biliyorsunuz. Sıvı seviyelerini kontrol edin. Arabanızdaki yağ, su ya da motor yağının hidrolik seviyelerini kontrol edin, fren yağına kadar.

-Arabaya bindiniz. Koltuğa oturduğunuz andan itibaren birinci kural kürek kemikleriniz koltuğa değecek gibi hareket etmelisiniz. Direksiyonu 10:10 (onu on geçe) pozisyonunda tutmalısınız.

-Emniyet kemerinizi taktınız.  Ön koltuktasınız, sabah arabanıza bindiniz. Sol tarafınızda şasede emniyet kemerinin bir yükseklik ayarı var. Bu yükseklik ayarını aşağı indirerek emniyet kemerinin omuzunuza temas etmesini sağlayın. Emniyet kemeri bir kazada 3,5 tonu kaldırabilecek güçte imal edilmiş bir kemer. Yani siz öne doğru fırlarken sizin vücudunuza zarar vermemesi lazım. Sizi korusun ama zarar vermesin. Vücudunuza temas etsin ama sıkmasın.

-Yola çıkmaya hazırız ama bir kontrol daha rica ediyorum. Eğer pedala basarken ayağınız dümdüz oluyorsa, ayağınızın dümdüz olmaması lazım. Biraz daha yaklaştırarak dizinizde bir açı alarak oturmalısınız ve önden gelecek darbede vücudunuzun zarar görmemesi lazım. Biz güvenli sürüşe böyle başlıyoruz.

-Kafalığı da unutmamamız lazım. Kafalığı minimum göz hizasına çıkarmalıyız ki arkadan ya da önden bir darbe geldiğinde kafamız arkaya doğru gelip tekrar öne geldiğinde kırbaç hareketi yapmasın. Bununla beraber omurilik, boyun, bel fıtığı için kafalık çok önemli.

“AİRBAG İLE TEMAS EDERSENİZ ÖLEBİLİRSİNİZ”

-Emniyet kemerinizi taktınız ama bu arabada AirBag var. Emniyet kemerini takmayanlara söylüyorum. Siz istediğiniz kadar iyi bir arabaya binin, istediğiniz kadar iyi sürücü olun. Siz kemer takmadığınızda bir kazaya karışırsanız AirBag açılır. Siz kemer taksanız da takmasanız da AirBag başka bir sensörden açılıyor. Kazada AirBag işini yapar ve açılır. Ama açılma hızı 300 km’dir. Yani göz açıp kapadığınız zaman diliminde AirBag size temas eder, çarpar. Bu darbe ölümcül olur. Kemer sizi koltukta tutmuyorsa AirBag ile temas ederseniz hayatınızı kaybedebilirsiniz.”

ARKA KOLTUK EMNİYET KEMERİ

-Arka koltuk emniyet kemerinin önemi. Trafikte bayramda, yılbaşında seyahatlerde gördüğünüz ölümlerin tek sebebidir. İstanbul gibi bir yerde trafik kazasını bitiremezsiniz ama azaltabilirsiniz.

-1997 yılından beri Türkiye’de arka koltukta emniyet kemeri takmak yasal zorunluluktur. Ama hiçbir polis dostumuz “Siz arka koltukta kemer takmıyorsunuz. Ben size kemer cezası keseceğim.” demediği için yayılamadı. Ama siz bir kazayı gördüğünüzde arabadan fırlamış bir insan üzerinde gazete kağıdı örtülü maalesef onu dışarıda görüyorsunuz. O insan arabanın içinde ölüyor. Kemeri olmadığı için fırlarken boynunu kırıyor, çarpıyor, öndeki insanın ölümüne neden oluyor.

ÇOCUK KOLTUĞU

-Benim kendi aracımda çocuk koltuğu arabanın arkasında ve arka koltuğun tam ortasında. Birinci sebep çocuk dikiz aynasından bizi görüyor. İki, yandan gelebilecek darbelerden uzaklaştırıyoruz.

KIŞ LASTİĞİ

-Kar yağmasını beklemeyelim. Hava sıcaklığı 7 derecenin altına indiğinde kullanmalıyız. İstanbul’a göre ben şöyle diyebilirim; Ekim’in başında Kasım, Aralık, Ocak, Şubat, Mart sonuna kadar kış lastiği ile hareket etmelisiniz. Tutunma performansı ve kaymayı önlemek için kış lastiği ile hareket etmelisiniz.

YOLCULUK AŞAMASI

-Takip mesafesini ayarlayın. Amacımız trafik kazasını aza indirebilmek ama kış mevsiminin başladığı günlerde ıslak zeminde ne yapacağız, hızınız iki kat arttığında fren mesafesinin ne kadar artacağı ile ilgili bilginiz var mı? Bu dört kat artıyor. Demek ki lastiğinizin doğru olması lazım. Lastik doğru ama takip mesafeniz yakın. Olması gereken hız limiti 50 iken 80 ile gidiyorsunuz, “Ayağımı frene bile basamadan öndekine çarptım.” diyorsunuz. Biz diyoruz ki; doğru mesafe ile takip etmediğiniz sürece matematiksel olarak durmaz. Araçlar fizik kaidelerine göre hareket ediyorlar. Matematik kurallarına göre de duruyorlar. Yani siz frene bastınız, ayağınızın altında fren pedalı var ama her istediğiniz yerde durmaz. 50 ile gidiyorsanız fren mesafeniz başka, 70 ile gidiyorsanız başka.

TOPLU TAŞIMADA AYAKTAKİ YOLCULARIN GÜVENLİĞİ

-Ülkelere arabalar ithal edilirken belli kanunlar çerçevesinde ithal ediliyor. Otomobiller için 97 yılından itibaren arka koltukta kemer olmazsa ithalat yapılmadı. Ama bugün otobüs firmalarının baktığınız zaman birçoğunun mesela metrobüste bile sürücü koltuğunda emniyet kemeri yok. Türk Ticaret Kanunu’nda böyle bir durum olmadığı için böyle. İstanbul çok kalabalık olduğu için böyle seyahat ediyoruz. Maalesef böyle bir sorun var ama bunu çözmek çok kolay değil. Dünyadaki gelişmiş ülkelerde koltuk sayısı haricinde ayakta giden bir yolcu yok.”

OLUMSUZ HAVA KOŞULLARINDA NE YAPMALI?

“Amaç en kısa sürede durmaksa, zemin ıslak ve kaygansa, arabanız manuel vitesli ise debriyaj ile birlikte frene basmanız lazım. Kural bu. Otomatik vites bir arabanız varsa hiç korkmadan frene basın. Ayağınızı frenden kaldırmayın. Gitmek istediğiniz yöne çok yumuşak ve küçük direksiyon hamleleri yapın.”